Nếu chúng ta có dịp chiêm ngưỡng bộ xương quái vật dinosaur tại viện bảo tàng Nữu Ước, chiễm chệ nằm vắt ngang đại sảnh đường; chiều dài hàng mấy chục mét, chiều cao khoảng 5, 6 mét. Ai cũng trầm trồ về con vật khổng lồ, sống thời xa xưa hàng chục triệu năm. Nhưng khách thưởng ngọan sành điệu đều biết rằng khởi thủy tại nơi khám phá, các nhà khảo cổ chưa phát hiện được bộ xương hòan chỉnh như vậy. Họ có thể tìm thấy đó đây một vài xương rải rác trong bụi rậm, rồi kiên nhẫn đào bới những xương chìm trong hốc đá, hoặc dưới đầm lầy. Cuộc tìm kiếm kéo dài lâu ngày, đến lúc không thể tìm gì hơn được nữa, họ bèn cẩn thận gói xương đưa về kho. Rồi bỏ ra hàng năm trời nghiên cứu, thử thách; với kiến thức chuyên môn, dùng thêm các vật liệu hóa học giúp ráp nối chắp vá, mới có thể tạo nên được bộ xương dinosaur hoàn chỉnh như vậy.
Người soạn sử cũng làm công việc tương tự, phải thu thập sử liệu từ nhiều nguồn, rồi cẩn thận phối kiểm, chọn lọc, ráp nối. Riêng đối với việc soạn sử Việt, chúng tôi đã sưu tầm được một số sử liệu ngoại quốc đem xuất bản, tạm đặt nhan đề là
" Lịch sử Việt Nam qua kho tàng tư liệu nước ngoài ".
Tục ngữ ta dạy rằng "
Trăm nghe không bằng một thấy
"; bởi vậy trong kho tàng sử các nước, chúng tôi trân trọng lưu ý đến các sử liệu phát xuất bởi trực tiếp nghe, nhìn do các tác giả cung cấp; rồi sắp xếp theo trình tự thời gian ...
Hồ Bạch Thảo.